Denizli’nin Gizli Hazinesi Keşfedildi: ‘Çameli Pelemiri’ Bilim Dünyasına Tanıtıldı
gazetekurumsal.com.tr olarak, ülkemizin biyoçeşitliliğine önemli bir katkı sunan heyecan verici bir keşfi duyurmaktan gurur duyuyoruz. Denizli’nin doğal güzellikleriyle öne çıkan Çameli ilçesinden çıkan ve bilim dünyasında büyük yankı uyandıran ‘Çameli pelemiri‘ adlı yeni bitki türü, uluslararası literatürdeki yerini aldı.
Bu değerli keşif, doğa yürüyüşleri sırasında bitkilerin dünyasını yakından gözlemleyen emekli Fen Bilgisi Öğretmeni Rıfat Özdemir’in dikkatiyle başladı. Özdemir’in doğada fark ettiği ve yeni bir türe ait olduğunu düşündüğü bitki, Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve ekibinin titiz çalışmalarıyla doğrulandı. Yapılan detaylı incelemeler sonucunda, bu eşsiz bitkiye bilimsel adı ‘Cephalaria cameliensis’, Türkçe karşılığıyla ise ‘Çameli pelemiri‘ adı verildi.
Türkiye Florası Yeni Bir Türle Zenginleşti
Türkiye florası, bilim insanlarının yürüttüğü özverili arazi ve laboratuvar çalışmaları sayesinde her geçen gün yeni keşiflerle zenginleşiyor. Bu son keşif, Denizli’nin doğal dokusunu koruma bilinciyle tanınan Çameli ilçesinden geldi. Yaklaşık iki yıldır devam eden Biyoçeşitlilik Envanteri çalışmaları kapsamında fark edilen bitkinin, kapsamlı morfolojik ve moleküler analizleri tamamlandı. Akdeniz Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Ramazan Süleyman Göktürk ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’nden Doç. Dr. Ergun Kaya’nın da katkılarıyla, bitkinin mevcut türlerden belirgin farklılıklar taşıdığı ve bilim için tamamen yeni bir tür olduğu kanıtlandı.
Prof. Dr. Hasan Yıldırım, keşif sürecini şu sözlerle aktardı: “Yeni tür ilk olarak, bölgenin doğasını yakından takip eden ve arazi gözlemleriyle çalışmalara değerli katkılar sunan emekli öğretmen Rıfat Özdemir tarafından fark edildi. Ardından yürüttüğümüz kapsamlı morfolojik değerlendirmeler ve moleküler analizler, bitkinin mevcut türlerle örtüşmediğini net bir şekilde ortaya koydu. Bilimsel çalışmanın tamamlanmasıyla birlikte türün bilim için tamamen yeni olduğu kanıtlandı ve saygın bir taksonomi dergisi olan Phytotaxa’da yayımlanarak uluslararası literatüre girdi.”
‘Çameli Pelemiri’ Yoğun Baskı Altında
Araştırmalar, ‘Çameli pelemiri‘nin yalnızca Denizli-Çameli ve Muğla-Fethiye arasındaki sınırlı bir coğrafyada, 1350-1850 metre yüksekliklerde yayılış gösterdiğini ortaya koydu. Türün yaprak yapısı ve çiçek özellikleri, yakın akrabalarından belirgin şekilde ayrılıyor. Ancak, bu nadir türün yaşam alanının dar olması ve bölgedeki yoğun otlatma baskısı nedeniyle, IUCN kriterlerine göre ‘Tehlikede (EN)’ kategorisinde değerlendirilmesi öneriliyor.
Prof. Dr. Yıldırım, Türkiye’nin Cephalaria cinsi için önemli bir merkez olduğuna dikkat çekerek, “Türkiye, Cephalaria cinsi için önemli bir çeşitlenme merkezidir. Son tanımlanan türlerle birlikte ülkemizdeki toplam Cephalaria tür sayısı 49’a ulaşmış, endemik tür sayısı ise 25’e yükselmiştir. Bu durum, Anadolu’nun biyoçeşitliliği açısından küresel önemini ve zenginliğini bir kez daha gözler önüne seriyor.” dedi.
gazetekurumsal.com.tr olarak, Çameli Belediyesine ve Belediye Başkanı Cengiz Arslan’a bu keşfin gerçekleşmesindeki destekleri için teşekkür ediyoruz. Bu tür keşifler, ülkemizin henüz keşfedilmeyi bekleyen doğal hazinelerini gün yüzüne çıkarırken, yerel halkın doğaya olan duyarlılığının bilime nasıl katkı sağlayabileceğini de göstermektedir.
